یک مترجم



دیدگاه های مختلفی درباره حرفه ترجمه وجود دارد. برخی محققان بر این باورند که اگرچه ترجمه دومین حرفه قدیمی دنیاست اما به تازگی به صورت یک رشته دانشگاهی در آمده است. مطالعات اندکی به بررسی ترجمه به عنوان یک حرفه پرداخته اند. با وجود این که صنعت ترجمه از سال ها قبل در کشورهای توسعه یافته آغاز شده است و در حال حاضر با استفاده از جدیدترین فناوری ها به یکی از پردرآمدترین صنعت ها در دنیا تبدیل شده است متاسفانه در ایران وضعیت به این گونه نیست.

همچون سایر حرفه ها داشتن مدرک دانشگاهی در رشته ترجمه نشانگر دانش تخصصی در این زمینه است. در حال حاضر بسیاری از دانشگاه های ایران دوره های کارشناسی در رشته مترجمی را ارائه می دهند. دانشگاه علامه طباطبانیی اولین دانشگاه ایرانی بود که در سال 2001 اقدام به برگزاری دوره های کارشناسی ارشد مطالعات ترجمه کرد. پس از آن، دانشگاه اصفهان، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشگاه شهید چمران اهوار، دانشگاه بیرجند و دانشگاه تهران نیز این دوره ها را برگزار کردند. در سال 2012، دانشگاه علامه طباطبایی دوره دکترای مطالعات ترجمه را برگزار کرد و سه سال بعد (تاکنون)، دانشگاه اصفهان و دانشگاه فردوسی مشهد نیز در این مقطع اقدام به برگزاری آزمون و پذیرش دانشجو کردند.


بخش خدماتی در دنیا و در ایران طی سال های اخیر رشد چشمگیری داشته و صنعت خدماتی ترجمه نیز از این قاعده مستثنی نیست. صنعت ترجمه در ایران نوپا بوده و شکل گیری آن به سال 1389 بر می گردد. هر چند ترجمه خود سابقه ای دیرینه در ایران دارد اما در طول زمان دستخوش دگرگونی های مهمی شده است که طبعا تحت تاثیر تحولات ی و فرهنگی همچون نهضت مشروطه و انقلاب اسلامی ایران بوده است. از سال 1389، زمینه بهتری برای توسعه و گسترش مبانی نظری - کاربردی و همچنین توجه بیشتر به این صنعت در ارکان نظام فراهم گردید.


+ بخوانید:

مطالعات صنعت ترجمه - بخش اول

 
اما در حال حاضر، رابطه میان ترجمه به عنوان یک رشته دانشگاهی و ترجمه به عنوان یک صنعت چندان رضایتبخش نیست. یکی از دلایل این امر می تواند این باشد که دانشگاه، محلی سازی را به عنوان یک صنعت به رسمیت نمی شناسد زیرا رشته ترجمه در دانشگاه معمولا روی زمینه های دیگری چون ترجمه تخصصی، ترجمه ادبی، و ترجمه شفاهی متمرکز است و دلیلی برای تغییر مسیر علمی خود نمی بیند. دلیل دیگر این است که کارشناسان به دانشگاهیان این رشته نگاه چندان خوش بینانه ای ندارند زیرا آنها تصور می کنند که دانشگاهیان درباره این صنعت اطلاعات چندانی ندارند. دلیل سوم شاید این باشد که کارشناسان محلی سازی اغلب اظهار تاسف می کنند که دانشگاه و مدارس ترجمه اغلب از عهده تعلیم مترجم حرفه ای بر نمی آیند. از طرفی، دانشگاهیان تصور می کنند سمینارها و کنفرانس های محلی سازی مخصوصا از نظر اقتصادی به دلیل هزینه های بالایی که برای حضور شرکت کنندگان در نظر می گیرند با هنجارهای دانشگاهی مطابقت ندارند.


صنعت ترجمه در ایران به خوبی معرفی نشده است. بسیاری از افراد از وجود این صنعت در ایران بی خبرند. عمده توجه پژوهش های دانشگاهی بر ترجمه ادبی متمرکز است که اخیرا در برخی محافل از آن با عنوان ترجمه صادراتی» و رهاورد صنعت ترجمه یاد می شود. با شنیدن کلمه صادرات» نخستین چیزی که به ذهن مخاطب یا گوینده خطور می کند صادر کردن نوعی کالا یا خدمات به خارج از کشور» است. ترجمه صادراتی در صنعت ترجمه را می توان برای مثال، برای صادر کردن نسخه های محلی سازی شده نرم افزاری که توسط مهندسان ایرانی تولید می شوند و می توان آنها را به مشتریان خارحی فروخت استفاده کرد نه برای انتقال حجم دانش فرهنگی و اصیل ملی یک کشور.

+ بخوانید:

صنعت ترجمه و بازارهای مهم آن در 2018


از طرف دیگر از زمان ظهور صنعت ترجمه در ایران، هیچ همایشی در ایران با هدف معرفی این صنعت، آسیب شناسی آن و ارائه راهکارها یا مدل های شناخته شده - برای مثال در زمینه بهبود کیفیت خدمات ترجمه برگزار نشده است. از طرفی، فعالان صنعت ترجمه در ایران نیز کمتر از نتایج پژوهش های انجام گرفته در دانشگاه ها در بهبود کیفیت خدمات خود استفاده می کنند.


+ همچنین بخوانید:

مطالعات صنعت ترجمه بخش دوم


همکاری صنعت و دانشگاه در این زمینه می تواند آینده روشنی را برای تعداد بالای فارغ التحصیلان جویای کار در رشه ترجمه در زبان های مختلف فراهم کند. همچنین ارزیابی و آسیب شناسی هر یک از حوزه های صنعت ترجمه در ایران می تواند پایه گذار صنعتی پویا باشد که تربیت هدفمند و موثر مترجمان را مورد توجه قرار دهد و فضای کاری بهتری با ساماندهی شرکت های ترجمه در ایران برای آنها فراهم کند.

+ برگرفته از کتاب صنعت ترجمه و محلی سازی در ایران


با معرفی صنعت محلی سازی به عنوان بخش اصلی در حوزه خدمات حرفه ای ترجمه در سطح جهانی و بازار کاری برای فارغ التحصیلان رشته مترجمی، مقهوم محلی سازی نقش مهمی در برنامه های آموزشی مطالعات ترجمه در سراسر دنیا پیدا کرد.


در اروپا بسیاری از دانشگاه ها برنامه های آموزشی خود را اصلاح کرده اند و امروز دوره های ترجمه با کمک رایانه و محلی سازی نرم افزار و محلی سازی وبسایت را به عنوان قسمتی از برنامه درسی دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد خود ارائه کرده اند. برخی مراکز حتی برنامه های جامعی را درباره فناوری ترجمه یا محلی سازی ارائه کرده اند تا بتوانند فارغ التحصیلان آتی را برای بازار کار در محیط های بین المللی که عمدتا بر اساس متن های الکترونیک و تبادلات شبکه ای هستند آماده کنند. بسیاری از محققان تاکید کرده اند که صنعت محلی سازی و مطالعات ترجمه باید تلاش کنند تا درک بهتری از این پدیده فراهم کنند.


در سال های اخیر محلی سازی در بسیاری از مطالعات مورد توجه قرار گرفته است. اعتقاد بر این است که محلی سازی روی سلیقه مشتری، قصد خرید و رضایت او و فروش آنلاین و سهولت استفاده در بافت اینترنتی تاثیر مثبتی دارد. همچنین برخی محققان بر این باورند که رضایت مشتری از وبسایت های محلی سازی شده بیشتر است. از نظر ارائه دهندگان خدمات ترجمه، مزیت مهم محلی سازی، دستیابی به مشتریان بیشتر و اهداف اجتماعی یک شرکت است.


 رضایت مشتری از وبسایت های محلی سازی شده بیشتر است


محلی سازی مزایای زیادی برای شرکت ها دارد. سرمایه گذاری جهانی در محلی سازی هر سال پنج میلیارد دلار هزینه دارد. البته اگر همه بازارهای عمودی نیز در این محاسبه گنجانده شوند این مقدار به 15 میلیارد دلار در سال می رسد. شرکت های نرم افزار آمریکایی پنجاه درصد درآمد خود را از فروش بین المللی بدست می آوردند و ترجمه محصولات از انگلیسی به زبان های دیگر میزان کل فروش یک فروشنده را حدود بیست و پنج درصد افزایش می داد. پس، هر شرکتی که محصولاتش را محلی سازی می کند مزایای بیشتری در رقابت با شرکت هایی که این کار را انجام نمی دهند بدست می آورد.

+ بخوانید:

ترجمه وبسایت بخش اول و

ترجمه وبسایت بخش دوم



دو زبانه کردن وبسایت برای برخی برندها بهتر است

مثلا در حوزه فناوری و موسیقی پاپ


البته باید در نظر داشت که برخی مشتریان ممکن است احساس کنند انگلیسی زبان استاندارد اینترنت است و واکنش مثبتی به وبسایت هایی که به زبان بومیشان ترجمه شده اند نشان ندهند زیرا ممکن است که عادت داشته باشند اطلاعات را در برخی موقعیت های به زبان انگلیسی دریافت کنند.


+ بخوانید:

بازآفرینی و ترجمه تبلیغاتی


بنابراین، ممکن است راهکار دو زبانه کردن وبسایت برای برخی برندها بهتر باشد مخصوصا برای وبسایت های حوزه فناوری و موسیقی پاپ. تناسب بین تصویر یا ارزش ها و زبان نیز ممکن است عامل مهمی در موفقیت برخی شرکت هایی باشد که خدمات یا محصولات خود را به بازارهای بین المللی عرضه می کنند.


برخی مزایای محلی سازی عبارتند از:

  • دستیابی به مشتریان بین المللی
  • اثبات حسن نیت شرکت به مخاطبان و برقراری ارتباط با آنها
  • مزیت رقابتی
  • افزایش رضایت کاربران یا مشتریان

و برخی معایب محلی سازی عبارتند از:

  • صرف زمان و هزینه زیاد
  • افزایش تعداد زبان ها و مدیریت آنها
  • مسائل کیفی
  • آسیب احتمالی به تصویر یا برند یک شرکت


پی نوشت: بازار عمودی، بازاری است که در آن، فروشندگان کالاها و خدمات خاص یک صنعت، تجارت یا حرفه را عرضه می کنند مثلا ارائه کالا یا خدمات در حوزه صنعت نفت می تواند یکی از مصادیق ورود عمودی به بازار باشد.

+ برگرفته از کتاب صنعت ترجمه و محلی سازی در ایران



ممکن است زبان انگلیسی اولین زبانی باشد که شرکت ها برای جهانی سازی وبسایت خود استفاده می کنند. اما این زبان تنها یکی از چند زبانی است که برای ترجمه وبسایت استفاده می شود چرا که تعداد کاربران وب طی دهه گذشته به طرز قابل توجهی افزایش یافته است و در نتیجه، دیگر زبان انگلیسی زبان غالب کاربران وبسایت ها محسوب نمی شود. چراکه در حال حاضر اکثر کاربران اینترنتی در ایالات متحده زندگی نمی کنند و زبان انگلیسی زبان بومی آنها نیست برای همین بسیاری از شرکت ها به محلی سازی وبسایت ها و بازاریابی کالاهایشان از این طریق روی آورده اند.

ادامه مطلب


ترجمه ماشینی اصطلاحیست که از زمان شناخته شدن رایانه ها به عنوان ماشین معرفی شد. در آن زمان، تصور می شد که رایانه خیلی زود» جایگزین مترجم انسانی می شود. اما هنوز چنین اتفاقی نیفتاده است. در طول دهه گذشته نوع پیشرفته تری از ترجمه ماشینی پدید آمده است که موفقیت آمیز ترین نوع آن توسط گوگل ارائه شده است.

ادامه مطلب


دیدگاه های مختلفی درباره حرفه ترجمه وجود دارد. برخی محققان بر این باورند که اگرچه ترجمه دومین حرفه قدیمی دنیاست اما به تازگی به صورت یک رشته دانشگاهی در آمده است. مطالعات اندکی به بررسی ترجمه به عنوان یک حرفه پرداخته اند. با وجود این که صنعت ترجمه از سال ها قبل در کشورهای توسعه یافته آغاز شده است و در حال حاضر با استفاده از جدیدترین فناوری ها به یکی از پردرآمدترین صنعت ها در دنیا تبدیل شده است متاسفانه در ایران وضعیت به این گونه نیست.

ادامه مطلب


ترجمه همواره به عنوان فعالیتی هدفمند برای رفع موانع زبانی و فرهنگی و برقراری و گسترش روابط بشری از دیرباز مورد توجه بوده است و از آن زمان تاکنون، این مترجمان بوده اند که نقش مؤثری در این زمینه داشته اند. در واقع، نیاز به زبان از مدت ها قبل از ظهور فرایند جهانی شدن و عصر اطلاعات وجود داشته است. زمانی که مشکلات ارتباطی به دلیل عدم وجود یک زبان مشترک بین فرستنده و دریافت کننده پیام پیش بینی می شد مترجمان کتبی یا شفاهی برای رفع این نوع مشکلات فراخوانده می شدند.

ادامه مطلب


چند وقت پیش یکی از دوستانم سوالی پرسید. یک گروه تلگرامی داشتند که مربوط به یک رشته تخصصی داشت و مدیر گروه که خود از اساتید دانشگاهی بودند پیشنهاد داده بودند که یک کتاب برای ترجمه معرفی کنند تا اعضای گروه در ترجمه آن همکاری کنند. دوست من درباره کیفیت این کار از من سوال پرسید ضمن این که اضافه کرد قرار است اسم همه افرادی که در ترجمه آن همکاری می کنند نیز ذکر شود. من پاسخ ایشان را طبق چیزی که در کتاب صنعت ترجمه و محلی سازی در ایران نوشته ام دادم.



ادامه مطلب


آیا شرکت شما در بازارهای بین المللی حضور دارد؟ آیا به گسترش بازارهای جدید فکر می کنید؟ در این صورت حتما به ترجمه وبسایتتان هم فکر می کنید. بسیاری از افراد با وبسایت هایی که به زبان مادری یا زبان اولشان ترجمه شده باشد احساس  راحتی بیشتری می کنند و این در واقع نوعی نشانه احترام به کاربران کشور مقصد است که استفاده از سرویس های ترجمه رایگان ماشینی می تواند اعتبار شما را از این جهت خدشه دار کند و کاربر واقعا نتواند مفهوم درستی از محتوایی که ارائه کرده اید دریافت کند. ترجمه وبسایت کار ساده ای نیست و اگر قصدتان این است که وبسایت خود را به زبان دیگری ترجمه کنید بد نیست مقاله زیر را بخوانید.

ادامه مطلب


ترجمه چیست؟

وقتی کلمه ترجمه را می شنوید ناخودآگاه یاد ترجمه کتبی می افتید. اما باید بدانید که ترجمه و کلمه Translation در واقع به ترجمه کتبی و کلمه interpreting به ترجمه شفاهی اشاره می کند. پس مترجم کتبی، Translator و مترجم شفاهی interpreter خوانده می شود. گفته می شود کلمه ترجمه» هم به فرایند ترجمه کردن، هم به خود ترجمه انجام شده و هم به رشته ترجمه می تواند اشاره کند.

ادامه مطلب


با ورود به نیمه دوم سال 2018 بد نیست نگاهی به بازار جهانی و وضعیت صنعت ترجمه داشته باشیم. پیشرفت فناوری، تقاضای رو به افزایش برای تولید محتوای جدید در سرار جهان و گرایش به سمت صدا و تصویر همگی تاثیر مهمی روی ترجمه و جهانی سازی داشته اند. نیاز به ترجمه برای خدمات مختلفی همچون مکالمات تلفنی، ترجمه شفاهی ویدئویی، رویدادهای آنلاین، وبینارها و همه ارتباطات دو طرفه دیجیتالی روز به روز در حال افزایش است.

ادامه مطلب


صنعت سرگرمی (Entertainment Industry)
صنعت سرگرمی همان طور که از نامش پیداست به صنایعی که در حوزه سرگرمی فعالیت می کنند اطلاق می شود. در واقع، به شرکت های رسانه ای (رسانه های جمعی یا وسایل ارتباط جمعی مانند رادیو، تلویزیون و غیره .) اشاره می کند که به توزیع و تولید سرگرمی های رسانه ای می پردازند. وجه مشترک همه اینها فعالیت در فروش یا سود بردن از ارائه آثار خلاقانه خدماتی است که توسط فیلمنامه نویسان، موزیسین ها، ترانه ساز ها و سایر هنرمندان ارائه می شود.


ترجمه چندرسانه ای یا ترجمه دیداری - شنیداری
امروزه نیاز به ترجمه در صنعت سرگرمی به سرعت در حال افزایش است. بالا رفتن تقاضا در زمینه ترجمه چندسانه ای گواهی بر این مطلب است. عبارت چندرسانه ای» به ترکیبی از چند رسانه مانند رادیو، تلویزیون و فیلم آموزشی یا تبلیغ بازرگانی اشاره می کند. ترجمه چند رسانه ای یا مالتی مدیا (Multimedia Translation) نیز که آن را ترجمه دیداری - شنیداری (Audio-VisualTranslation) هم می نامند یکی از شاخه های تخصصی ترجمه است که انتقال متن های چندرسانه ای یا چندبعدی به زبان و یا فرهنگ مقصد را مورد توجه قرار می دهد و استفاده از یک سیستم الکترونیک چندرسانه ای یا مالتی (مولتی) مدیا را در ترجمه یا فرایند انتقال نشان می دهد.



ترجمه چندرسانه ای را ترجمه دیداری - شنیداری نیز می نامند.

تفاوت ترجمه رسانه ای (Media Translation)  و ترجمه چندرسانه ای (Multimedia Translation)
اگرچه ترجمه رسانه ای زودتر از ترجمه چندرسانه ای رشد کرد ولی اولی تعامل را مد نظر قرار نداده بود دومی به این موضوع پرداخت. برای مثال، ترجمه رومه زودتر از ترجمه رومه الکترونیکی به وجود آمد اما دومی تعامل را در نظر گرفت. برخی محققان دیگر معتقدند ترجمه رسانه ای و ترجمه چندرسانه ای یکی هستند البته به دلیل وجود فناوری های دیجیتالی جدید، یعنی حتی یک ترجمه رسانه ای چاپی هم ممکن است قسمتی از یک محصول چندرسانه ای باشد. مثلا ترجمه مجله را در نظر بگیرید. گرچه نوعی ترجمه چاپی رسانه ای است اما وقتی یک مجله روی یک سی دی رام ذخیره می شود می توان آن را ترجمه چندرسانه ای نامید. در کل، ترجمه رسانه ای گسترده تر از ترجمه چندرسانه ای است اما ترجمه چندرسانه ای با شکل های مختلفی مانند صوت و تصویر همراه شده است.




ترجمه چندرسانه ای با شکل های مختلفی مانند صوت و تصویر همراه شده است.

تفاوت مالتی مدیا (Multimedia) و مالتی مودال (Multimodal)
اگرچه مالتی مدیا» اصطلاح کلیدی در این حوزه است و منظور از media رسانه هایی مانند رومه، اینترنت، تلویزیون و مجله و مانند اینهاست اما معمولا با اصطلاح مالتی مودال» که منظور از mode ویژگی هایی مانند تصویر (image) یا صوت (voice) است اشتباه گرفته می شود. برخی محققان بر این باورند که این دو با هم فرق دارند اما بهم مرتبط هستند. یک متن مالتی مدیا را زمانی مالتی مودال می نامند که با استفاده از منابع نشانه شناختی با فرم های (modes) مرتبط، تولید و تفسیر شده باشد. وقتی فرم هایی مانند زبان، تصویر، موسیقی، رنگ و پرسپکتیو به صورت های مختلفِ رسانه ای به منظور نمایش با هم ترکیب می شوند متن گفتاری - شنیداری حاصل را می توان مالتی مدیا نامید.



انواع ترجمه چندرسانه ای یا ترجمه دیداری - شنیداری
محققان تقریبا ده نوع ترجمه دیداری - شنیداری را بر می شمرند. اما می توان همه آنها را در دو دسته خلاصه کرد:
  • صداگذاری مجدد (Revoicing)
  • زیرنویس (Subtitling) یا کپشن نویسی (Captioning)




نوع اول: صداگذاری مجدد یا ری وویسینگ (Revoicing)
در صداگذاری مجدد، صدا مد نظر است و تقریبا هیچ تغییر فرمی (mode) وجود ندارد.

انواع صداگذاری مجدد
  • صدا گذاری روی فیلم یا صدای خارج از تصویر (Voice over or Half-Dubbing): صداگذاری روی یک برنامه تلویزیونی، فیلم یا تبلیغات با خواندن یک متن به صورت مونولوگ است و گوینده را نیز نمی توان دید.
  • نریشن یا روایت قصه (Narration): شامل آماده سازی، ترجمه یا فشرده کردن یک متن است که برای دوبله توسط بازیگر فیلم خوانده شود. هدف، ارائه خلاصه ای از گفتار اصلی است. در سینما، به توضیحات اضافی گفته می شود که از سوی کسی بیان می شود که جزو شخصیت های فیلم نیست. در فیلم های مستند و آموزشی، صدایی است که روی فیلم آن را می شنویم و اطلاعات تکمیلی درباره تصویری که می بینیم در اختیارمان می گذارد. در فیلم های داستانی معمولا صدای یکی از شخصیت هاست ک هدف آن ارائه اطلاعات بیشتر و گسترش آگاهی ما از شخصیت ها و ماجرای فیلم است. تفاوت دوبله و نریشن این است که متن خوانده می شود، اجرا نمی شود. نریشن، نیز مشابه وویس اُور است اما نریشن ترجمه طولانی تری است و به سبک متن اصلی چندان وفادار نیست. گرچه تلاش می شود وفاداری در ترجمه رعایت شود. در نریشن گاهی از چند صدا استفاده می شود.
  • تفسیر آزاد (Free commentary): نوعی وویس اُور است که نه روی حرکات لب در متن اصلی و نه روی وفاداری به متن مقصد و نه روی فرم همزمان اجرا متمرکز است. بلکه به شکل های مختلفی انجام می شود که معمولا با اِلمان های مختلف ژورنالیستی تکمیل می شود و متن به صورت تقریبی یا کامل مد نظر قرار می گیرد.
  • توصیف اتفاقات صحنه (Audio Description): انتقال اطلاعات دیداری به صورت کلمات، انتقال تصویر دیداری به زبان گفتاری که کامل کننده صداها و دیالوگ های فیلم است. دو نقش دارد. به نابینایان کمک می کند تا بتوانند اتفاقات فیلم را درک کنند. از سوی دیگر، توضیح دهنده صداهایی است که قابل درک نیستند مگر از طریق ارتباط دادن آنها با تصاویر مشابه زیرنویس، این روش ارائه توضیحات و توصیفاتی درباره شخصیت ها و اتفاقات و محیط است که به صورت تصویری قابل مشاهده است اما به صورت شنیداری به طور کامل ارائه نمی شود.
  • دوبله (Dubbing): تغییر کامل صدای زبان مبدا به صدای زبان مقصد با هدف انتشار فیلم در کشورهایی که زبان اصلی آن، زبان مادری افراد نیست. نکته مهم دیگر دوبله تاثیر معادی روی خواننده مقصد است یعنی همان تاثیری که روی مخاطب اصلی گذاشته است روی مخاطب مقصد هم بگذارد. فرایند دوبله از چند روز تا چند ماه بسته به نوع محصول دیداری - شنیداری و مشکلات آن، استانداردهای کیفی و غیره طول می کشد.

نوع دوم: زیرنویس (Subtitling) یا کپشن نویسی (Captioning)

زیرنویس یا ترجمه فیلم است که به صورت متن نوشته شده و معمولا زیر نمایشگر ظاهر می شود. زیرنویس ها معمولا مطابق با هر قسمت دیالوگ دار ظاهر شده و مجددا محو می شوند و تقریبا همیشه به تصویر روی صفحه به عنوان قسمتی از فرایند پس از تولید فیلم اضافه می شوند. زیرنویس هم انواع مختلفی دارد (برای ناشنوایان، برای یادگیری زبان و غیره).کپشن نویسی یک نسخه متنی از گفتار یا صداست که روی فیلم قرار داده می شود تا نشان دهد که کدام شخصیت صحبت می کند.



نمونه کپشن نویسی


تفاوت صداگذاری مجدد و زیرنویس به عنوان دو دسته مهم ترجمه چندرسانه ای

در زیرنویس، متن اصلی ترجمه می شود (مثلا دیالوگ، متن روی صحنه نمایش، موسیقی و غیره). بنابراین تغییر فرم (mode) وجود دارد (یعنی از متن گفتاری به نوشتاری). اما در صداگذاری مجدد، تمرکز روی صداست و هیچ تغییر فرمی وجود ندارد.


پی نوشت: در متن، کلمه mode در مالتی مودال، به فُرم ترجمه شده است البته منظور صدا یا تصویر و مانند اینهاست.


با معرفی صنعت محلی سازی به عنوان بخش اصلی در حوزه خدمات حرفه ای ترجمه در سطح جهانی و بازار کاری برای فارغ التحصیلان رشته مترجمی، مقهوم محلی سازی نقش مهمی در برنامه های آموزشی مطالعات ترجمه در سراسر دنیا پیدا کرد.

ادامه مطلب


ترجمه ماشینی اصطلاحیست که از زمان شناخته شدن رایانه ها به عنوان ماشین معرفی شد. در آن زمان، تصور می شد که رایانه خیلی زود» جایگزین مترجم انسانی می شود. اما هنوز چنین اتفاقی نیفتاده است. در طول دهه گذشته نوع پیشرفته تری از ترجمه ماشینی پدید آمده است که موفقیت آمیز ترین نوع آن توسط گوگل ارائه شده است.

ادامه مطلب


دیدگاه های مختلفی درباره حرفه ترجمه وجود دارد. برخی محققان بر این باورند که اگرچه ترجمه دومین حرفه قدیمی دنیاست اما به تازگی به صورت یک رشته دانشگاهی در آمده است. مطالعات اندکی به بررسی ترجمه به عنوان یک حرفه پرداخته اند. با وجود این که صنعت ترجمه از سال ها قبل در کشورهای توسعه یافته آغاز شده است و در حال حاضر با استفاده از جدیدترین فناوری ها به یکی از پردرآمدترین صنعت ها در دنیا تبدیل شده است متاسفانه در ایران وضعیت به این گونه نیست.

ادامه مطلب


ترجمه همواره به عنوان فعالیتی هدفمند برای رفع موانع زبانی و فرهنگی و برقراری و گسترش روابط بشری از دیرباز مورد توجه بوده است و از آن زمان تاکنون، این مترجمان بوده اند که نقش مؤثری در این زمینه داشته اند. در واقع، نیاز به زبان از مدت ها قبل از ظهور فرایند جهانی شدن و عصر اطلاعات وجود داشته است. زمانی که مشکلات ارتباطی به دلیل عدم وجود یک زبان مشترک بین فرستنده و دریافت کننده پیام پیش بینی می شد مترجمان کتبی یا مترجمان شفاهی برای رفع این نوع مشکلات فراخوانده می شدند.

ادامه مطلب


چند وقت پیش یکی از دوستانم سوالی پرسید. یک گروه تلگرامی داشتند که مربوط به یک رشته تخصصی داشت و مدیر گروه که خود از اساتید دانشگاهی بودند پیشنهاد داده بودند که یک کتاب برای ترجمه معرفی کنند تا اعضای گروه در ترجمه آن همکاری کنند. دوست من درباره کیفیت این کار از من سوال پرسید ضمن این که اضافه کرد قرار است اسم همه افرادی که در ترجمه آن همکاری می کنند نیز ذکر شود. من پاسخ ایشان را طبق چیزی که در کتاب صنعت ترجمه و محلی سازی در ایران نوشته ام دادم.

ادامه مطلب


ترجمه چیست؟

وقتی کلمه ترجمه را می شنوید ناخودآگاه یاد ترجمه کتبی می افتید. اما باید بدانید که ترجمه و کلمه Translation در واقع به ترجمه کتبی و کلمه interpreting به ترجمه شفاهی اشاره می کند. پس مترجم کتبی، Translator و مترجم شفاهی interpreter خوانده می شود. گفته می شود کلمه ترجمه» هم به فرایند ترجمه کردن، هم به خود ترجمه انجام شده و هم به رشته ترجمه می تواند اشاره کند.

ادامه مطلب


نرم افزار (Software)
نرم افزار به مجموعه ای از دستورالعمل ها یا برنامه هایی می گویند که به یک کامپیوتر فرمان می دهد تا کارهای خاصی را انجام دهد. نرم افزار یک اصطلاح کلی است که برای توصیف برنامه های کامپیوتری به کار می رود. اسکریپت ها، اپلیکیشن ها، برنامه ها و مجموعه ای از همه دستورالعمل ها همگی اغلب اصطلاحاتی هستند که برای توصیف نرم افزار به کار می روند.

چرخه حیات نرم افزار (Software Development Live Cycle) 
چرخه حیات نرم افزار به همه مراحل تولید یک نرم افزار شامل برنامه ریزی، تولید، تست، عرضه به بازار و استفاده از نرم افزار تا زمان منسوخ شدن آن نرم افزار گفته می شود. این فرایند دارای قسمت های متغیری است اما اغلب چند بخش اصلی دارد که به توسعه دهندگان و سایر افراد کمک می کند تا بدانند چگونه یک محصول ایجاد، اجرا و استفاده می شود. به چرخه حیات نرم افزار فرایند تولید نرم افزار (Software Development Process) نیز گفته می شود. توسعه نرم افزار فرایندی است که طی آن یک نرم افزار با استفاده از یک زبان برنامه نویسی خاص تولید می شود و شامل مجموعه ای از کدهای برنامه نویسی به هم مرتبط است که امکان کارکرد نرم افزار توسعه یافته را فراهم می کنند. توسعه نرم افزار را توسعه اپلیکیشن و طراحی نرم افزار هم می نامند. در شکل زیر مراحل تولید نرم افزار نشان داده شده است.

تست نرم افزار (Software Testing)
تست نرم افزار برای اطمینان حاصل کردن از عملکرد آن نرم افزار جهت ارائه نهایی به بازار انجام می شود. تست آلفا در داخل خود سازمان و توسط توسعه دهندگانی که مسئول بررسی و تست نرم افزار هستند انجام می شود. تست بتا توسط کاربران نهایی نرم افزار و گاهی کاربران شناخته شده محصول به منظور بررسی و ارزیابی عملکرد نرم افزار و مواردی شبیه آن انجام می شود. تست بتا باعث می شود تا کاربران اصلی در محیط های واقعی، نرم افزار را بررسی کنند و تست نرم افزار با موفقیت انجام شود.

انتشار رسمی نرم افزار (Software Release)
انتشار رسمی نرم افزار فرایندی است شامل منتشر کردن یک محصول جدید برای یک کاربر یا یک بازار خاص. در توسعه نرم افزار، انتشار نرم افزاری گاهی با ورژن بتا انجام می شود به طوری که توسعه دهندگان و یا کاربران اصلی بتوانند امکان عیب یابی و دریافت بازخورد را قبل از انتشار نرم افزار داشته باشند.

ترجمه و محلی سازی
محلی سازی و ترجمه به جای این که مکمل هم محسوب شوند اغلب یکی در نظر گرفته می شوند. اما اگرچه میان این دو فرایند همپوشانی وجود دارد ولی فرایند محلی سازی نرم افزار بسیار پیچیده تر است. اغلب همراه متن ترجمه، تعدادی تصاویر، انیمیشن، لوگو، نمودار و مانند اینها وجود دارد که گاهی وقتی به زبان مقصد منتقل می شوند تغییراتی در آنها ایجاد می شود و این همان محلی سازی است که حوزه ای فراتر از ترجمه دارد و محتوای مبدا را با فرهنگ مقصد - یعنی جایی که قرار است متن مورد استفاده قرار گیرد تطبیق می دهد. 

محلی سازی (Localization)
امروزه در عصر اپلیکیشن های تلفن های هوشمند که هر روز به روزرسانی می شوند و با افزایش استفاده بیش از پیش از اینترنت و نرم افزارهای کامپیوتری، نرم افزارها اغلب با ارائه طراحی ها، امکانات و عملکرد بهتر با یکدیگر رقابت می کنند. این مساله موجب شده تا محلی سازی بیش از پیش اهمیت پیدا کند. محلی سازی معمولا در پایان فرایند توسعه نرم افزار رخ می دهد و اصطلاحی است که با صنعت نرم افزار معرفی شده و شامل فرایندی است که اصلاحات زبانی و فنی را در بر می گیرد؛ به عبارتی، فرایند تطبیق دادن یک محصول (اپلیکیشن) نرم افزاری مطابق با جنبه های زبانی، فرهنگی و فنی بازار مقصد است به طوری که کاربران مانند اپلیکیشن های بومی خود، بتوانند از آن به راحتی استفاده کنند. اگرچه محلی سازی، فرایند دشوار و چالش برانگیزی است اما حتما باید انجام شود. صرفنظر از مسائل زبانی، توسعه دهندگان نرم افزار باید اپلیکیشن هایی طراحی کنند که از نظر قوانین محلی نیز با بازار مقصد تطابق داشته باشند. البته باید در نظر داشت که محلی سازی باید طوری انجام شود که در خود نرم افزار تغییری ایجاد نشود. با وجود بیش از 6500 زبان در دنیا، محلی سازان نرم افزار و مترجمان کار سختی پیش رو دارند، زیرا علاوه بر توجه به مسائل زبانی باید مسائل فرهنگی را هم مورد توجه قرار دهند. حتی گاهی مجبور می شوند تفاوت های میان گویش های مختلف از یک زبان را هم در نظر بگیرند. برای مثال، وقتی زبان برنامه به صورت پیش فرض روی انگلیسی آمریکایی باشد بتوان آن را محلی سازی کرد و زبان های دیگری را به آن اضافه کرد. هنگام محلی سازی نرم افزار، زبان مهم ترین چیزی است که میان کشورها با هم فرق می کند. یک محصول نرم افزاری که به طور مناسب محلی سازی شده شبیه محصولی به نظر می رسد که انگار از همان ابتدا برای بازار مقصد نوشته و طراحی شده است. در محلی سازی باید چند نکته را در نظر گرفت تا نتیجه مطلوب حاصل شود. مشکلی که در مورد انجام آخرین اصلاحات روی نسخه محلی سازی شده وجود دارد این است که ممکن است شما طوری محصول را طراحی کرده باشید که به سادگی محلی سازی نشود و به طراحی مجدد، بازنویسی و مهندسی مجدد نیاز داشته باشد.

بین المللی سازی (Internationalization)

بین المللی سازی نیز فرایندی کاملا فنی است شامل اصلاح نرم افزار، چنان که محصول با حداقل میزان مهندسی مجدد با هر زبان و هر بازاری متناسب باشد. یک فرایند موفق محلی سازی با بین المللی سازی صحیح شروع می شود. بین المللی سازی امکان محلی سازی به زبان های مختلف و حضور در بازارهای مختلف را فراهم می کند و باعث ورود سریع تر به بازارهای جهانی می شود. بین المللی سازی فرایند ایجاد تغییرات در کدهاست به طوری که مطابق با سایر زبان ها و اسکریپت ها باشد. همه متنِ قابل ترجمه در نرم افزار باید حتما شناسایی شده و در مجموعه فایل هایی در یک منبع خارجی قرار داده شود که بتوان آنها را ترجمه کرد و سپس با اپلیکیشنی که منتشر شده مجددا ترکیب کرد. به عنوان اولین و مهم ترین مرحله، هر جا که لازم است متن مبدا باید بازبینی و تصحیح شود. بین المللی سازی آماده سازی یک محصول از نظر فنی برای محلی سازی نیز تعریف شده است. اگر بین المللی سازی نرم افزار انجام نشود تاثیر زیادی از نظر هزینه، کیفیت و یا زمان تحویل خواهد گذاشت. بین المللی سازی که در مرحله توسعه محصول اتفاق می افتد شامل جداسازی داده های زبانی و فرهنگی است به طوری که فرایند محلی سازی ساده و ارزان انجام شود. وبسایت یاهو نمونه ای از بین المللی سازی است. این وبسایت در سراسر جهان یکی است اما نسخه های مختلفی با خدمات متفاوت به کاربران مختلف پیشنهاد می دهد. برای مثال، محتوا و زبان متفاوتی را در کشورهای چین، روسیه و کانادا فراهم می کند. در ایران نیز یاهو مکتوب مورد استفاده است که برای خاورمیانه طراحی شده است و محتوای وبسایت را برای هماهنگی با معیارهای بومی تغییر می دهد.

جهانی سازی (Globalization)
شاید سابقه ترجمه در دنیا بیش از یک قرن باشد اما محلی سازی پدیده ای است که طی دو دهه اخیر ظاهر شده و برخی عقیده دارند که نوع خاصی از ترجمه است و برخی دیگر آن را دارای هویتی مستقل از ترجمه می دانند. ترکیب محلی سازی و بین المللی سازی را جهانی سازی می گویند. زمانی که اپلیکیشن نرم افزاری مطابق با بازارهای هدف تغییر می کند ترجمه تنها یکی از مراحل است. جهانی سازی آماده کردن سازمان در همه سطوح برای انجام تجارت بین المللی است و از این منظر، جهانی سازی اغلب با جهانی سازی اقتصادی مترادف است و چرخه توسعه محصول در سطح جهانی را تشکیل می دهد که از دو بخش بین المللی سازی و محلی سازی تشکیل شده است و پدیده های محلی یا منطقه ای را به پدیده های جهانی تبدیل می کند. برای جهانی سازی یک محصول ابتدا محصول، بین المللی شده و سپس با بازارهای خاص مقصد تطبیق داده می شود (محلی سازی).

صنعت سرگرمی (Entertainment Industry)
صنعت سرگرمی همان طور که از نامش پیداست به صنایعی که در حوزه سرگرمی فعالیت می کنند اطلاق می شود. در واقع، به شرکت های رسانه ای (رسانه های جمعی یا وسایل ارتباط جمعی مانند رادیو، تلویزیون و غیره .) اشاره می کند که به توزیع و تولید سرگرمی های رسانه ای می پردازند. وجه مشترک همه اینها فعالیت در فروش یا سود بردن از ارائه آثار خلاقانه خدماتی است که توسط فیلمنامه نویسان، موزیسین ها، ترانه ساز ها و سایر هنرمندان ارائه می شود.

ادامه مطلب


با معرفی صنعت محلی سازی به عنوان بخش اصلی در حوزه خدمات حرفه ای ترجمه در سطح جهانی و بازار کاری برای فارغ التحصیلان رشته مترجمی، مقهوم محلی سازی نقش مهمی در برنامه های آموزشی مطالعات ترجمه در سراسر دنیا پیدا کرد.

ادامه مطلب


در طول چند دهه اخیر و همزمان با گسترش و پیشرفت زبان شناسی رایانشی، در بسیاری از کشورهای پیشرفته، تلاش های زیادی در جهت ترجمه متون به کمک رایانه انجام گرفته است. توسعه ارتباطات از طریق اینترنت نیز که به صورت یک بستر جهانی برای مبادله افکار و اطلاعات درآمده است خود مستم توسعه ماشین های ترجمه است تا با سرعت بتوان اطلاعات را از یک زبان به زبان دیگر برگرداند.

ترجمه ماشینی از دستاوردهای هوش مصنوعی است که از برترین نظریه های جدید و کاربردی زبان شناسی و دانش رایانه ای استفاده می کند و چندین دهه یکی از موضوعات مهم در حوزه هوش مصنوعی بوده است. به عبارتی، ترجمه ماشینی، زیرشاخه ای از زبان شناسی رایانشی است و عبارت است از ترجمه متنی از یک زبان طبیعی به زبانی دیگر توسط رایانه و بدون دخالت انسان. ترجمه ماشینی عبارت است از کاربرد یک سیستم نرم افزاری رایانه ای که از طریق آن می توان متون ورودی زبان مبدا را طی فرایندهای خاص و پیچیده در سطوح مختلف زبان شناختی، تجزیه و تحلیل و در نهایت به زبان یا زبان های مقصد ترجمه کرد و به صورت خروجی در اختیار کاربر قرار داد.



ترجمه ماشینی از دستاوردهای هوش مصنوعی است.

کار روی ترجمه ماشینی از سال 1940 آغاز گردید. ترجمه ماشینی آماری اولین بار در سال 1949 توسط شخصی به نام واران ویور پیشنهاد شد اما فقط در دو دهه اخیر به صورت عملی بر روی آن کار شده است. این رویکرد به خاطر توسعه بسیار زیاد در زمینه فناوری رایانه از لحاظ سرعت، ظرفیت ذخیره سازی و فراهم سازی حجم زیادی از داده های متنی به صورت عملی قابل اجرا شده است.

نتیجه پروژه های دهه 60 که بیشتر برای مقاصد ی استفاده می شدند پیدایش دو شاخه اصلی در روش های ترجمه ماشینی بود. یکی از این روش ها استفاده از فرم های اصلاح شده دستور زبان گشتاری و دیگری استفاده از اطلاعات آماری در مورد نقش کلمات در جمله و ترجمه آنها بود. در پایان دهه 70، اعتقاد عمومی بر این بود که ترجمه ماشینی باید پیچیده تر از جابجایی و جایگذاری کلمات زبان مبدا برای رسیدن به زبان مقصد باشد و ماشین باید به نوعی یک فهم از معنای هر دو نوشتار پیدا کند. این اعتقاد راه را برای استفاده از تکنیک های جدید هوش مصنوعی و به خصوص پردازش زبان طبیعی در ترجمه ماشینی هموار کرد. اوایل دهه هفتاد میلادی در مرکز ترجمه روسیه سالانه حدود 6000 صفحه ترجمه می شد و اواخر دهه 70 این رقم به 100 هزار صفحه رسید و این تقاضا همچنان در حال افزایش است. بنابراین، تلاش برای ساخت نظام های ترجمه ماشینی در روسیه و غرب بیش از نیم قرن سابقه دارد.


ترجمه ماشینی از نظر هزینه و سرعت مقرون به صرفه تر از ترجمه انسانی است.

افزایش قابلیت های رایانه در پردازش داده های زبانی و اندیشه استفاده از ماشین در آموزش و پژوهش از یک سو و ضرورت ترجمه دانش و اطلاعات تخصصی در کمترین زمان از سوی دیگر باعث توجه به استفاده از رایانه در ترجمه در دهه های 1950 و 1960 شد. ترجمه ماشینی در واقع، انجام ترجمه با استفاده از رایانه از یک زبان به زبان دیگر است که به صورت خودکار یا بدون کمک انسان صورت می گیرد و شاخه ای ترکیبی از زمینه های مختلفی مانند فرهنگ نگاری، زبان شناسی، زبان شناسی رایانه ای، علم رایانه و مهندسی زبان است. سیستم های ترجمه ماشینی ممکن است دو زبانه یا چندزبانه باشند. اولی غالبا یک سویه و دومی معمولا دوسویه است. سیستم های ترجمه ماشینی ممکن است دوزبانه یا چندزبانه باشند. اولی غالبا یک سویه و دومی معمولا دوسویه است. سیستم های ترجمه ماشینی از دو بخش موتور ترجمه و یک یا چند واژه نامه تشکیل شده اند که عملکرد آنها در سیستم های مختلف با هم فرق دارد.

در ترجمه ماشینی دو رویکرد اصلی وجود دارد:
- روش های مبتنی بر انتقال: در روش های مبتنی بر انتقال، علاوه بر مفهوم، ساختار جمله نیز از زبان مبدا به زبان مقصد منتقل می شود. یکی از دشواری های این روش، وم تسلط کامل بر قواعد زبان مبدا و زبان مقصد است. دو ایده اصلی در این زیرشاخه مطرح است: استفاده از زبان میانی و روش های قانون محور
- روش های مبتنی بر داده: دو رویکرد اصلی برای روش مبتنی بر داده عبارتند از روش آماری و روش مبتنی بر مثال.

ترجمه ماشینی از نظر هزینه و سرعت مقرون به صرفه تر از ترجمه انسانی بود و مورد استقبال کاربران قرار گرفت. به این شکل، اینترنت نیاز به استفاده از ترجمه ماشینی را افزایش داد. ترجمه ماشینی از جمله اولین اهداف مورد نظر در علوم رایانه و به خصوص در حوزه هوش ماشینی به حساب می آید و چنان که قبلا گفته شد سابقه آن به حدود نیم قرن پیش از این باز می گردد.

+ برگرفته از کتاب صنعت ترجمه و محلی سازی در ایران


نرم افزار (Software)
نرم افزار به مجموعه ای از دستورالعمل ها یا برنامه هایی می گویند که به یک کامپیوتر فرمان می دهد تا کارهای خاصی را انجام دهد. نرم افزار یک اصطلاح کلی است که برای توصیف برنامه های کامپیوتری به کار می رود. اسکریپت ها، اپلیکیشن ها، برنامه ها و مجموعه ای از همه دستورالعمل ها همگی اغلب اصطلاحاتی هستند که برای توصیف نرم افزار به کار می روند.

ادامه مطلب


وبسایت ها ابزار ارزشمندی برای کسب و کار هستند و به شرکت ها کمک می کنند تا تصویر تجاری خود را بهبود بخشند و به مشتریان و احتمالا شرکای بیشتری دست یابند و درباره محصولات، کارکنان و عملکرد خود تصمیم گیری کنند و فروش محصولات و خدمات خود را ارتقا دهند.


دو مساله مهم در ترجمه وبسایت:

قبل از ترجمه و محلی سازی سایت، کارشناس پروژه باید درباره دو موضوع مهم با مشتری صحبت کند چرا که اگر مشتری درباره موارد بالا تردید داشته باشد حتی کمترین هزینه نیز به صرفه نخواهد بود. اگرچه اغلب این سوالات صرفا ماهیت اقتصادی دارند اما ارائه دهنده خدمات زبانی موظف است به منظور موفقیت پروژه آنها را با مشتری در میان بگذارد.


- انتخاب زبان: یک شرکت بین المللی باید زبان ها را بر اساس میزان حضور خود در یک بازار معین، پتانسیل بازار بر حسب میزان رشد تولید ناخالص ملی، تعداد کاربران اینترنتی فعال، هزینه ها، کارکنان موجود برای یک زبان خاص و مواردی از این قبیل انتخاب کند. تعداد زبان هایی که یک شرکت انتخاب می کند بستگی به اندازه شرکت دارد. برای مثال، 150 وبسایت بزرگ جهان از 150 شرکت تنها به ده زبان ترجمه شده اند.


150 وبسایت بزرگ جهان از 150 شرکت تنها به ده زبان ترجمه شده اند.


- بازگشت سرمایه: آیا هزینه های لازم برای محلی سازی ممکن است با سودی که از محلی سازی و ترجمه سایت حاصل می شود جبران شوند؟ آیا بازار جدید به محصولات و خدمات آنها نیاز دارد و آیا افراد در بازار جدید، توانایی بالای خرید دارند؟ آیا بازار جدید از عهده پرداخت هزینه محصولات یک شرکت بر می آید؟ نحوه پرداخت مشتریان احتمالی به چه صورت خواهد بود و چگونه می توان کالاها و خدمات را به آنها تجویل داد؟ آیا پشتیبانی مشتریان برای این نوع بازار و زبان وجود دارد؟ آیا در بازار جدید، ممکن است مشکلات حقوقی در مورد محصولات پیش بیاید؟ هزینه محلی سازی وبسایت و حفظ و نگهداری آن چقدر است؟


ارتباط اهداق بازاریابی بین المللی و چند زبانه کردن وبسایت:

برای مثال، اهداف بازاریابی بین المللی در یک شرکت بین المللی را می توان به انتخاب زبان های به کار رفته برای وبسایت ارتباط داد. چند زبانه کردن وبسایت به کار زیادی نیاز دارد و معمولا اهداف مشخص و واضحی برای آن وجود دارد. اگر نگاهی به شرکت ها و سازمان های بین المللی بیندازیم متوجه می شویم که قصد ارتباطی آنها از چندزبانه کردن وبسایت ارتباط نزدیکی با استراتژی بین المللی بازاریابی آنها دارد. یعنی استراتژی بازاریابی جهانی، تعیین کننده انتخاب زبان ها و استراتژی های طراحی وبسایت است.


بنابراین، می توان گفت محلی سازی وبسایت، تابعی از استراتژی بازاریابی بین المللی است و یک پروژه محلی سازی وبسایت باید طوری انجام شود که خواسته ها و اهداف مشتری به صورت موفقیت آمیزی با طراحی وبسایت به زبان خارجی که مد نظر اوست برآورده شود که این مجددا به هدف و اسکوپوس ترجمه بر می گردد و به مفهوم سفارش در مطالعات ترجمه اشاره می کند.


در واقع، ترجمه وبسایت نمونه کاملی از رویکرد نقشگرا در ترجمه است که نشان می دهد نقش ترجمه ارتباط نزدیگی با استراتژی های اقتصادی و کسب و کاری دارد.


+ بخوانید:

ترجمه وبسایت - بخش اول

+ بخوانید:

ترجمه وسایت - بخش دوم

+ بخوانید:

ترجمه وبسایت - بخش سوم


+ برگرفته از کتاب صنعت ترجمه و محلی سازی در ایران


در طول چند دهه اخیر و همزمان با گسترش و پیشرفت زبان شناسی رایانشی، در بسیاری از کشورهای پیشرفته، تلاش های زیادی در جهت ترجمه متون به کمک رایانه انجام گرفته است. توسعه ارتباطات از طریق اینترنت نیز که به صورت یک بستر جهانی برای مبادله افکار و اطلاعات درآمده است خود مستم توسعه ماشین های ترجمه است تا با سرعت بتوان اطلاعات را از یک زبان به زبان دیگر برگرداند.

ادامه مطلب


با معرفی صنعت محلی سازی به عنوان بخش اصلی در حوزه خدمات حرفه ای ترجمه در سطح جهانی و بازار کاری برای فارغ التحصیلان رشته مترجمی، مقهوم محلی سازی نقش مهمی در برنامه های آموزشی مطالعات ترجمه در سراسر دنیا پیدا کرد.

ادامه مطلب


تعریف جمع سپاری:
جمع سپاری» مفهوم نسبتا جدیدی است و تعاریف مختلفی برای آن ارائه شده است. اصطلاح جمع سپاری که در سال 2003 توسف جف هوو ابداع شد به معنای واگذاری یک فعالیت به گروهی از کارکنان و یا جمع سپاری آن به گروه نامعین و بزرگی است که به راحتی می توان با آنها تماس برقرار کرد. عبارت جمع سپاری، عبارتی کلی برای مجموعه ای از رویکردهای کاملا مختلف است که همگی یک ویژگی مشترک دارند: همگی به مشارکت افراد احتیاج دارند اما ماهیت این مشارکت ها ممکن است تفاوت زیادی با هم داشته باشد. چنان که قبلا گفتیم کسانی که در جمع سپاری شرکت می کنند ممکن است سطح متفاوتی از مهارت و تخصص را داشته باشند که برخی مواقع برای انجام کارهای خاص کافی نیست.



+ بخوانید:

جمع سپاری ترجمه - بخش اول


ویکی پدیا، نمونه ای از پروژه های جمع سپاری:
برای مثال، ویکی پدیا که یک دایره المعارف شبکه ای، چندزبانه و آزاد است عمدتا توسط افرادی ناشناس از سراسر دنیا به صورت داوطلبانه به روزرسانی می شود. هدف از انجام این پروژه، ارائه مقالاتی در حوزه های مختلف است نه ایجاد شاخه جدیدی از دانش. پس افرادی در همه رده های سنی و با هر نوع سابقه فرهنگی و اجتماعی در نوشتن مقاله برای ویکی پدیا مشارکت می کنند. بیشتر این مقالات توسط گروه دیگری از افرادی که به اینترنت دسترسی دارند ویرایش می شوند. در اینجا کار نوشتن این دانشنامه آنلاین و آزاد - که باید توسط محققان و فلاسفه انجام شود - به جمعیتی از افراد مختلف سپرده می شود.


نیمی از کل ویرایش ها فقط توسط دو و نیم درصد از کل کاربران انجام می شود.


جمع سپاری ترجمه و ترجمه اجتماعی:

مطابق با روند نوظهور جمع سپاری، طی دهه گذشته، شبکه های متعدد آنلاین به اجرای روند جمع سپاری مبادرت ورزیده اند. جمع سپاری ترجمه خود شاخه ای از جمع سپاری است که گاهی ترجمه اجتماعی نیز نامیده می شود. در ترجمه اجتماعی، یک شرکت مانند فیسبوک، پروژه ترجمه خود را به گروهی از افراد می سپارد. این شبکه اجتماعی که در سال 2004 راه اندازی شده توسط جامعه فیسبوکی ترجمه شده است. در حال حاضر فیسبوک بیش از هفتاد زبان را پشتیبانی می کند اگرچه جمع سپاری ترجمه در فیسبوک در اوایل سال 2008 شروع شد.




انواع جمع سپاری ترجمه:

کسب و کارهای مختلفی از روش جمع سپاری ترجمه برای ارائه محصولات و خدمات جدید و گسترش کسب و کارهای خود در بازارهای جهانی استفاده می کنند. در نتیجه، فعالیت های ترجمه ای را می توان در سه دسته گنجاند:

الف - جمع سپاری علٌی: در این نوع جمع سپاری، یک جامعه خاص تشویق می شود تا ترجمه ای جمع سپاری شده را برای یک هدف معمولی انجام دهد مثل ارائه نسخه بومی سازی شده از فیسبوک به زبان دانمارکی.

ب - جمع سپاری محصولی: در این نوع جمع سپاری، ترجمه بر اساس تقاضای کاربر انجام می شود. انتخاب زبان ترجمه نیز با کاربر است.

ج - جمع سپاری خارجی: معمولا به کل وبسایت ها و پرتال های شبکه ای که به ارائه خدمات ترجمه جمع سپاری شده می پردازند مربوط است. مانند بومی سازی وبسایت که اغلب به ترجمه حرفه ای نیاز دارد.


جمع سپاری ترجمه عمدتا برای جهانی سازی و معرفی شرکت ها و کالاها و خدمات آنها به سایر مشتریان در سراسر دنیا انجام می شود. همچنین افراد می توانند از خدمات جمع سپاری ترجمه برای ارسال و دریافت اطلاعات در اینترنت استفاده کنند.


+ برگرفته از کتاب صنعت ترجمه و محلی سازی در ایران


وبسایت ها ابزار ارزشمندی برای کسب و کار هستند و به شرکت ها کمک می کنند تا تصویر تجاری خود را بهبود بخشند و به مشتریان و احتمالا شرکای بیشتری دست یابند و درباره محصولات، کارکنان و عملکرد خود تصمیم گیری کنند و فروش محصولات و خدمات خود را ارتقا دهند.

ادامه مطلب


توسعه برند ممکن است کار واقعا پرهزینه ای باشد. اکثرا بودجه محدودی داریم که حتما باید برای برقراری ارتباط با مخاطب مقصد به صورت موثری به کار رود. بنابراین، حتما باید از منابعی که قرار است برای انجام کارهای درست استفاده شوند اطمینان حاصل کنیم تا هم بتوانیم پیامی که مد نظرمان است را به مخاطبان خود منتقل کنیم و هم در کسب و کار خود برنده میدان باشیم. پس، تمرکز روی تکنیک ها و روش های درست بازارایابی اهمیت زیادی دارد. برای این کار، حتما باید تفاوت میان ترجمه، بازآفرینی و تبلیغ نویسی را بدانیم. ما در این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت.




ترجمه (Translation)

ترجمه استاندارد فرایند تغییر متن یا گفتار از یک زبان به زبان دیگری است. یعنی عمدتا، در ترجمه، سعی داریم معنای دقیق متن مقصد را منتقل کنیم. ترجمه نسبت به بازآفرینی و تبلیغ نویسی ارزان تر است. زیرا لازم نیست که مترجم برای ترجمه متن، از خلاقیت بسیار بالایی برخوردار باشد (یعنی حتی در ترجمه های ارتباطی هم مترجم تا حدی که پیام را انتقال دهد و به معنا لطمه ای نزند سعی می کند جملات را روان ترجمه کند). این نوع ترجمه معمولا ترجمه معیار و استاندارد محسوب می شود. یعنی اگر قرار باشد که تفاوت های فرهنگی برای یک محتوای خاصی که قرار است ترجمه شود در نظر گرفته نشود و زبان برند مد نظر نباشد می توان از ترجمه استاندارد استفاده کرد.


ترجمه استاندارد معمولا برای ترجمه کاتالوگ ها، راهنماهای محصول و نظیر اینها به کار می رود یعنی وقتی قرار است معنای دقیق متن اصلی منتقل شود. به این نوع ترجمه البته ترجمه مستقیم هم می گویند که وقتی از همین روش برای ترجمه محتوای بازاریابی استفاده می شود ممکن است مشکلات زیادی ایجاد کند و معنای متفاوتی را در فرهنگ مقصد برساند به طوری که کاربر مقصد نتواند آن را درک کند و با آن ارتباط برقرار کند. به خصوص در ترجمه شعارهای تبلیغاتی ممکن است این نوع ترجمه به اعتبار برند لطمه بزند.


بازآفرینی (Transcreation)

تلفیقی از ترجمه و آفرینش (Translation + Creation) یا بهتر بگویم ترجمه و خلاقیت. فرایند تطابق دادت متن تبلیغاتی و یازاریابی برای فرهنگ های مختلف. نوعی نوشتار خلاقانه همراه با محلی سازی که توسط مترجمان متخصص انجام می شود که خود تبلیغ نویس هم هستند. در طول این فرایند، محتوای شما برای فرهنگ مقصد تطبیق می یابد طوری که همان تاثیر و همان احساسی را در مخاطب به جای بگذارد که روی مخاطبان در فرهنگ مبدا. این نوع تاثیر را در مطالعات ترجمه، تاثیر معادل می نامند که نایدا آن را به معادل پویا ارتباط می دهد که در برابر معادل صوری قرار دارد.


بازآفرینی زمانی به کار می رود که نیاز داشته باشیم با مخاطبان محلی خود ارتباط قوی تری برقرار کنیم و به محبوبیت بیشتر برند خود فکر می کنیم. البته برخی معتقدند بازآفرینی درست به اندازه تهیه کاتالوگ ها، تراکت ها و بنرها برای توسعه برند اهمیت دارد و باید در بخش تبلیغات شرکت ها و سازمان ها گنجانده شود زیرا ترجمه صرف مستندات محصول در دنیای ارتباطی امروز ممکن است نتیجه ای که مد نظر شماست را فراهم نکند. بازآفرینی برای ترجمه مطالب فنی و تخصصی استفاده نمی شود یعنی جایی که باید حتما معنای دقیق کلمات به مخاطب منتقل شود. هدف بازآفرینی متقاعدسازی است بنابراین، بیشتر روی پیام و تکنیک هایی تاکید می شود که بیشترین تاثیرگذاری را روی مخاطب در انتقال این پیام داشته باشند.


+ می توانید درباره بازآفرینی

اینجا بیشتر بخوانید





تبلیغ نویسی (Copywrting)

تبلیغ نویسی، استفاده از کلمات و ایده ها برای ارتقای یک شخص، کسب و کار، یا یک طرز فکر و ایده است. اگرچه کلمه Copy ممکن است برای محتوایی به کار رود که قرار است چاپ شود (مثلا برای مقاله یا کتاب) اما اصطلاح Copywriter کلا محدود به موقعیت هایی است که قرار است ارتقا یابند، بدون در نظر گرفتن رسانه هایی مانند تبلیغات چاپی، تلویزیون، رادیو یا مانند آن.


هدف از یک نسخه (کپی) بازاریابی، یا یک متن ترویجی، متقاعدسازی خواننده، شنونده، یا بیننده است تا مثلا برای خرید یک محصول اقدام کند یا مشترک شود. در تبلیغ نویسی، هدف اغراق در ویژگی های محصول نیست و قرار نیست به مشتری دروغ گفته شود. بلکه هدف، آن است که طوری از ویژگی های محصول صحبت کنیم که او راغب به خرید شود.


تبلیغ نویس ها نیز معمولا در تولید ایمیل های تبلیغاتی، ترانه های تبلیغاتی، محتوای صفحات وب، تبلیغات آنلاین و سایر محتواهای اینترنتی، آگهی های تبلیغاتی رادیو و تلویزیون، آگهی های تبلیغاتی مطبوعات، کاتالوگ ها، بیلبوردها، بروشورها، کارت پستال ها و تولید محتوای شبکه های اجتماعی فعالیت می کنند.



تبلیغ نویس ها معمولا با جاهایی مانند آژانس های تبلیغاتی، شرکت های روابط عمومی، دپارتمان های تبلیغات در شرکت ها، فروشگاه های بزرگ، شرکت های بازاریابی، مجلات، ناشران همکاری می کنند. آنها اغلب به صورت فریلنسری کار می کنند. آنها معمولا به عنوان بخش مهمی از تیم خلاقیت یک سازمان در نظر گرفته می شوند و مسئولیت نهایی برای محتوای کلامی یا متنی تبلیغاتی را بر عهده دارد که اعلب شامل دریافت اطلاعات از مشتری می شود. او باید داستان مورد نظر را آماده کند طوری که تاثیر مورد نظر را روی مخاطب بگذارد.


تبلیغ نویسی فرایند خلاقانه نوشتن نسخه جدیدی به زبان مقصد است و شامل ترجمه از زبان اصلی نمی شود. محتوایی کوتاه و مکتوب به زبان مقصد است که مطابق با اهداف کسب و کار نوشته شده است. تبلیغ نویسی معمولا زمانی که قصد دارید محتوای جدیدی به زبان مقصد تولید کنید مانند مطالب وبلاگ ها یا مقالات وبسایت ها  و شعارهای تبلیغاتی به کار می رود. در تبلیغ نویسی شما سعی می کنید درباره چیزهایی بنویسید که ممکن است برای مخاطبان مقصد شما جالب و جذاب باشند زیرا ترجمه مطالب وبلاگ به تنهایی ممکن است توجه آنها را به خود جلب نکند.


از تبلیغ نویس های بزرگ دنیا می توان به دیوید اگیلوی، ویلیام برنباخ و لئو برونت اشاره کرد. بسیاری از هنرمندان خلاق نیز زمانی زیادی از دوره حرفه ای خود را به عنوان تبلیغ نویس کار کردند قبل از این که به خاطر چیزهای دیگری مشهور شوند مانند پیتر کارنی، دوروتی ال. سایرز، اریک امبلر، جوزف هلر، تری گیلیام.


برای بسیاری از کسب و کارها بودجه عامل مهمی است که تعیین می کند آیا باید از ترجمه استفاده شود یا بازآفرینی یا تبلیغ نویسی یا ترکیبی از هر یک از آنها تا بتوانند به بهترین نتیجه دلخواه برسند.

تعریف جمع سپاری:
جمع سپاری» مفهوم نسبتا جدیدی است و تعاریف مختلفی برای آن ارائه شده است. اصطلاح جمع سپاری که در سال 2003 توسف جف هوو ابداع شد به معنای واگذاری یک فعالیت به گروهی از کارکنان و یا جمع سپاری آن به گروه نامعین و بزرگی است که به راحتی می توان با آنها تماس برقرار کرد. عبارت جمع سپاری، عبارتی کلی برای مجموعه ای از رویکردهای کاملا مختلف است که همگی یک ویژگی مشترک دارند: همگی به مشارکت افراد احتیاج دارند اما ماهیت این مشارکت ها ممکن است تفاوت زیادی با هم داشته باشد. چنان که قبلا گفتیم کسانی که در جمع سپاری شرکت می کنند ممکن است سطح متفاوتی از مهارت و تخصص را داشته باشند که برخی مواقع برای انجام کارهای خاص کافی نیست.

ادامه مطلب


یک حافظه ترجمه اساسا یک پایگاه داده ای از ترجمه های قبلی برای ابزار ترجمه به کمک رایانه است. ابزارهای مختلفی که برای ترجمه با کمک رایانه استفاده می شوند از فرمت های مختلف حافظه ترجمه استفاده می کنند.

 

حافظه های ترجمه در سطح جمله کار می کنند. ابزار ترجمه با کمک رایانه، متن مبدا را به جمله یا سگمنت تبدیل می کنند. سگمنت کوچکترین واحد متنی است که می توان از آن مجددا استفاده کرد. برای این منظور از کلمات نمی توان استفاده کرد زیرا در موقعیت های مختلف نیاز به ترجمه های مختلف است و بنابراین اگر از کلمه استفاده شود ممکن است ترجمه بسیار تحت اللفظی و غیرقابل فهم شود.

 

همزمان با کار مترجم روی متن، سگمنت جدید با سگمنت های قبلی که در حافظه ترجمه وجود دارند مقایسه می شود و اگر مشابه آن در حافظه وجود داشته باشد آن را به مترجم نشان خواهد داد. گاهی ترجمه سگمنت جدید کاملا و به صورت صددرصدی شبیه ترجمه موجود در حافظه است این یعنی کسی قبلا این جمله را به همین شکل ترجمه کرده است.

 

 

  https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcRqYgPNRkuoG1kzwOh43Q6zVvr4ZG7_oCLzIhBULWauvx6XVQ2X

 

 

تطابق هایی که تشابه آنها کمتر از صددرصد است را تطبیق فازی (Fuzzy Matches) می نامند که در دسته ای بین صفر درصد تا ۹۹ درصد قرار دارند. تطبیق ۹۹ درصدی یعنی سگمنت ها حداقل در یک کاراکتر با هم فرق دارند. تطبیق های کمتر از ۷۰ درصد اغلب چندان کارایی ندارند.

 

تکرارها به سگمنت های یکسانی گفته می شود که در کل متن وجود دارد و در حافظه ترجمه، معادلی برای آنها وجود ندارد. بیشتر حافظه های ترجمه قبل از شروع کار مترجم جستجوی این کلمات تکراری را انجام می دهند. بعد از اینکه مترجم اولین معادل را برای آنها جایگزین کرد سایر موارد به طور خودکار جایگزین می شوند.

 

حافظه های ترجمه باعث کاهش قیمت ترجمه برای مشتری می شوند به خصوص وقتی که تکرار زیادی در متن وجود داشته باشد و در عین حال، زمان مورد نیاز برای انجام ترجمه را هم کاهش می دهند. حافظه های ترجمه باعث انسجام و یکدستی متن و بهبود کیفیت ترجمه می شوند.

همان طور که قبلا گفتیم حافظه های ترجمه زیادی وجود دارند از جمله Wordfast، Trados، Smartcat، Memsource، MemoQ، Across و موارد دیگر. برخی از این شرکت ها از فرمت های خاص خودشان استفاده می کنند مثلا ترادوس از فرمت sdltm. استفاده می کند. فرمت tmx. که فرمت تقریبا استانداردی است اغلب برای بسیاری از این حافظه ها استفاده می شود.



Smartcat

اسمارت کت یک حافظه ترجمه آنلاین است که نیازی به نصب ندارد و می توان به صورت نامحدود از آن به طور رایگان استفاه کرد و البته محیط کاربری ساده و راحتی دارد. وقتی سندی را آپلود کردید اسمارت کت آن را به صورت سگمنت در می آورد و شما می توانید بلافاصله شروع به ترجمه کنید. متن اصلی در سمت چپ و ترجمه در سمت راست قرار می گیرد. در نهایت، می توانید ترجمه خود را با متن اصلی در کنار آن یا فقط ترجمه دانلود کنید. فرمت هایی که اسمارت کت از آنها پشتیبانی می کند عبارتند از:

 

DOCX, DOC, TXT, PPTX, XLSX, XLS, PDF, JPG, TIFF, BMP, PNG, GIF, DJVU, HTML, TTX, SDLXLIFF, XLF, XLIFF, TMX.

اسمارت کت حافظه های ترجمه را بر اساس نام مشتری ای موضوع ترجمه دسته بندی می کند. بنابراین شما می توانید حافظه های مختلفی برای انواع مختلف محتوا (مثلا فنی، حقوقی و غیره) داشته باشید.


توسعه برند ممکن است کار واقعا پرهزینه ای باشد. اکثرا بودجه محدودی داریم که حتما باید برای برقراری ارتباط با مخاطب مقصد به صورت موثری به کار رود. بنابراین، حتما باید از منابعی که قرار است برای انجام کارهای درست استفاده شوند اطمینان حاصل کنیم تا هم بتوانیم پیامی که مد نظرمان است را به مخاطبان خود منتقل کنیم و هم در کسب و کار خود برنده میدان باشیم. پس، تمرکز روی تکنیک ها و روش های درست بازارایابی اهمیت زیادی دارد. برای این کار، حتما باید تفاوت میان ترجمه، بازآفرینی و تبلیغ نویسی را بدانیم. ما در این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت.

ادامه مطلب


آخرین ارسال ها

آخرین وبلاگ ها

آخرین جستجو ها